Ук ажылда Тыва Республиканың Чазааның чанында
Тываның гуманитарлыг болгаш тускай социал-экономиктиг шинчилелдер
институдунуң Тыва Республиканың Тере-Хөл кожуунунуң Кунгуртуг
суурунга 2022 чылдың августа эрттирген комплекстиг экспедициязының
иштинге чорутканы социолингвистиктиг шинчилел ажылының
түңнелдерин көргүскен. Авторлар шинчилел ажылында Кунгуртуг суурнуң
чурттакчы чонунуң төрел-аймактары болгаш тус чоннуң дылының амгы
үеде байдалынче угландырган. Тере-Хөл диалектизи тыва дылдың бир тускай, онзагай диалектизи
болур. Ооң үн тургузуу өске диалектилерден өк-биле адаар ажык үннер
чогу-биле ылгалып турар. Тываның өске кожууннарындан ырак, ук
девискээрде доктаамал чурттап чоруур бөлүк аймактарның бары, хүнбүрүде амыдыралының, ажыл-агыйының тускайлаңы болгаш Тере-Хөл
кожууннуң чурттакчыларының хөй кезии моол дылды билири ол черде
дылдың байдалының бот-тускайлаң болурунга салдарлыг.